JETPACK (Sırt Roketi)

Jetpack yani Türkçe karşılığıyla sırt roketi, insan sırtına çanta şeklinde yerleştirilen küçük bir roketle, havada seyahat edebilmek ve yerden dikey uçuş gerçekleştirerek; havalanma, ileri-geri, sağa-sola hareket etme özgürlüğü veren tek kişilik bir hava taşıtıdır.

TARİHÇESİ VE ORTAYA ÇIKIŞI

Jetpack, bir rivayete göre tarihte ilk kez Türkler tarafından icat edilip uçuş denemeleri yapılmıştır. 1633 yılında Lagari Hasan Çelebi, barutla çalışan iki katlı roket yaptı. 30 metre uzunluğundaki bir roketle, ateşlendikten sonra yerden 275 metre yükselebildiği, 2,5 kilometre yol aldıktan sonra denize iniş yaptığı rivayet edilmektedir.

1940’lı yıllarda ise; Lawrence Dale Bell tarafından kurulan New Yorkmerkezli “Bell Aircraft Corporation’’ adında ki havacılık şirketi roketle uçabilmek amacıyla bir proje geliştirmeye başladı. Bell Havacılık şirketinin başarılı mühendisi Wendell Moore, proje için roket motoru kullanmanın daha avantajlı olduğunu öne sürerek tasarladığı projeyi geliştirip hayata geçirmeyi başardı. Fakat geliştirilen sırt roketi, özel malzemeler kullanılması sebebiyle ve maliyetinin pahalı olmasına karşın roketi giyen kişinin yaklaşık 30 saniye gibi bir sürede havada kalması sebebiyle kullanışlı değildi.

1969 yılında roket sisteminin kullanışlı olmaması ve uçmak için yeterli gelmemesi sebebiyle, jet motorları ile çalışılmaya başlandı. Tasarım ve üretim sonucunda başarıya ulaşan Wendell Moore, Kuzey Amerika’nın doğusunda, ABD ile Kanada sınırı arasında kalan Niagara şelalesi yakınlarında deneme uçuşu gerçekleştirmesi için bir pilotu görevlendirdi. Uçuşta pilot 100 metre çapı olan bir alanda 7 metre yükseklikte 45 km’lik bir hızla 5 dakika kadar bir süre ile havada kalmayı başarmıştı. Projenin hayata geçmesi planlanırken 1969 yılında Wendell Moore’un ölümü ile proje yarıda kaldığı ve yürütülemediği için Williams Araştırma Şirketine satılmıştır.

2000’li yıllarda Avustralyalı girişimci olan David Mayman, yeni nesil bir sırt roketi tasarlayıp üretmek düşüncesiyle yola çıkarak Jetpack Aviation Şirketini kurdu. Yazılım geliştirici ve madenci olarak çalışan Mayman, Nelsoh Tyler adında bir mühendis ile tanışarak hayalini gerçekleştirmek için çalışmalara başladılar ve iş ortağı oldular.

Son 10 yıldır mikro kişisel dikey kalkış ve iniş (VTOL) endüstrisine yoğunlaşan Mayman, ortağı ile birlikte 2010 ve 2015 yılları arasında dünyanın ilk taşınabilir JetPack’ini tasarlamayı ve üretmeyi başardılar. Tasarım ve üretim aşamasında başarılı olan bu iki isim tasarımlarına Jetpack JB-9 adını verdiler.

JETPACK JB-9 ÇALIŞMA PRENSİBİ

10 dakika havada dikey bir şekilde uçmayı sağlayan bu alet kerosen adı verilen yakıt ile yani uçak yakıtı ile çalışıyor. Fakat yakıt her ne kadar uçak yakıtı olsa da onun kadar yanıcı değildir. Yakıt tankı 37 litreye kadar kerosen alabiliyor. Motor olarak ise eski tasarımlara kıyasla jet motoru kullanılıyor. Uçuş başlamadan önce ise pilot jet motoru taşıdığından dolayı herhangi bir olası facianın önüne geçmek için son teknoloji ile üretilen koruyucu giysiler giyiyor.

Uçuş esnasında havalanan pilot yön değiştirmek yani sağa sola, ileriye geriye gitmek için tıpkı küçük pervaneli uçaklarda olduğu gibi bir joystick kullanıyor. Fakat roketin hafif olması amacıyla uçaklardaki gibi hidrolik sistem kullanılmadığı için motorlara bağlanmış olan kabloları elindeki joysticklerle itip çekerek sağa ya da sola dönmek için jet motorları ters yöne yatıyor. Böylece pilot yön değiştirmiş oluyor.

Tüm zorlu tasarım ve üretim aşamalarından tam not alan Jetpack JB-9, sekiz uçuş denemesinden sonra nihayet 2015 yılında ABD’nin New York şehrindeki Liberty adası üzerinde, yani özgürlük heykelinin etrafında uçmayı başardı. Böylece havacılık sektörüne bir hava taşıtı daha eklenmiş oldu.

Ayrıca Jetpack Aviation Şirketi tarafından kurulmuş olan Jetpack eğitim okulu sayesinde isteyen herkesin 1 gün içinde ufak eğitimler alarak hobi deneyim uçuşu gerçekleştirmesi mümkün.