GRUMMAN X-29

X-29, Amerikan menşeili Grumman firması tarafından; özellikle ABD Uzay ajansı NASA’nın araştırma görevlerinde kullanılmak üzere geliştirilmiş, “”Forward-Swept Wing” yani “Ters Kanat” yapılı bir jettir. İlk uçuşunu 1984 yılında gerçekleştirmiş, 1991 yılına kadar test uçuşları devam etmiş ve 1997 yılında emekli edilmiştir.

X-29’U FARKLI KILAN ÖZELLİĞİ : KANAT YAPISI

X-29; ters kanat yapısı sayesinde düşük hız ve alçak irtifalarda diğer jetlere göre çok daha iyi bir manevra kabiliyetine sahiptir.  Ancak bu kanat yapısı yüksek hızlarda uçarken ve dönüş yaparken hava akımı sebebiyle daha fazla basınca maruz kalır. Bu sebeple kanatları sağlamlaştırmak gerektiğinden ağırlık ekstra olarak artar ve ters kanadın faydasından çok zararı olur.  Aynı zamanda ters kanatlı uçakları kontrol etmek pilotlar için de zor olduğundan (üç kontrol bilgisayarı olmasına rağmen), üretildikten sonra en dengesiz aerodinamik yapıya sahip uçak olduğu iddia edilmiştir.  Aşırı sürtünme nedeniyle de yüksek radar izi barındırdığından, bir jetin olmazsa olmaz özelliği olan “gizliliğe” uymadığından, askeri amaçlı kullanımına da çok sıcak bakılmamıştır.

X-29’un; F-5A ve F-16 vb, mevcut savaş uçaklarının parçalarının kullanılması gibi maliyet düşürücü önlemler sayesinde 87 milyon dolara mal edildiği, 422 araştırma görevinde uçurulduğu ancak sonunda, faydalarının, dezavantajlarına ağır basmaması nedeniyle, 1997 yılında emekli edildiği bilinmektedir.

GENEL TEKNİK ÖZELLİKLER

• Mürettebat: 1
• Kapasite: 1.814 kg taşıma kapasitesi
• Uzunluk: 53 ft 11,25 inç (16,4402 m)
• Kanat açıklığı: 27 ft 2,5 inç (8,293 m)
• Yükseklik: 14 ft 3,5 inç (4,356 m)
• Kanat alanı: 188,84 sq ft (17,544 m 2)
• En boy oranı: 3.9
• Boş ağırlık: 13.800 lb (6.260 kg)
• Kalkış ağırlığı: 17.800 lb (8.074 kg)
• Yakıt kapasitesi: 3,978 lb (1,804 kg) iki gövde mesane tankında ve iki kaplama entegre tankta
• Güç ünitesi: 1×General Electric F404-GE-400 art yakmalı turbofan motor
• Maksimum hız: 33.000 ft’de (10.058 m) 956 kn (1.100 mph, 1.771 km / s)
• Maksimum hız: Mach 1.8
• Aralık: 350 nmi (400 mi, 650 km)
• Servis tavanı: 55.000 ft (17.000 m)
• Honeywell üçlü yedekli fly-by-wire FCS